Stres stanowi nieodłączną część ludzkiego życia. W niewielkich dawkach działa mobilizująco i pobudzająco, jednakże na dłuższą metę utrudnia funkcjonowanie i powoduje spustoszenie w organizmie. Nie ma możliwości, by wyeliminować go w stu procentach, jednakże nie oznacza to wcale, że nie da się go okiełznać. W jaki sposób to zrobić?
Czynniki wywołujące stres i jego skutki
Każdy z nas powinien mieć świadomość dwóch spraw. Po pierwsze – reagujemy na stres inaczej niż pozostali, chociaż odczuwamy go wszyscy. Po drugie – skutków przewlekłego stresu w żadnym wypadku nie wolno bagatelizować, ponieważ pociąga to za sobą bardzo poważne konsekwencje. Już pierwsze symptomy powinny zaniepokoić i stanowić sygnał, że należy podjąć stosowne działania. W przeciwnym razie sytuacja będzie się pogarszać. O jakich objawach tu mowa? Oczywiście, zależy to od indywidualnych predyspozycji, aczkolwiek najczęściej wskazuje się w tym obszarze m. in.:
- brak apetytu lub nadmierny apetyt,
- bezsenność,
- rozdrażnienie,
- bóle głowy,
- pogorszenie nastroju.
Długotrwały stres natomiast przyczynia się do powstawania wielu chorób i schorzeń – ich lista jest długa, a znajdują się na niej np. choroby układów odpornościowego, krążenia, nerwowego etc. Mówiąc innymi słowy, stres na dłuższą metę doprowadza do wyniszczenia organizmu – zarówno pod kątem fizycznym, jak i psychicznym.
Stres jest wywoływany przez szereg rozmaitych czynników – wszystko w tym momencie zależy od naszej podatności na nie. Wymienia się tu m in.:
- pracę lub jej brak,
- problemy osobiste,
- kłopoty finansowe,
- śmierć bliskiej osoby,
- codzienne trudności.
Zmiana postawy
Pierwszym krokiem w walce ze stresem jest zmiana sposobu myślenia oraz odpowiednie nastawienie. Należy uzmysłowić sobie pewną niezwykle istotną rzecz – tylko i wyłącznie od człowieka zależy to, jaką wagę nadaje różnym wydarzeniom będącym jego udziałem oraz jak na nie reaguje. Oczywiście, nie chodzi wcale o to, by chodzić wiecznie zadowolonym i nie dopuszczać do siebie żadnych negatywnych emocji, ale o to, aby na spokojnie zastanowić się nad tym czy oby na pewno zawsze dana reakcja jest w pełni uzasadniona. Warto również przeanalizować własne zachowanie pod kątem sytuacji, które w największym stopniu narażają nas na stres. Czy takie okoliczności trzeba traktować wyłącznie w kategoriach porażki czy też może cennej lekcji, z której wyciągniemy wnioski na przyszłość?
Ludzie mają tendencję do przywiązywania zbyt dużej wagi do tego, co tak naprawdę wcale nie jest tego warte oraz do postrzegania otaczającego ich świata w czarnych kategoriach. Warto tymczasem odpuścić sobie to, na co się nie ma jakiegokolwiek wpływu. I w tym miejscu należy zadać sobie pytanie – „Co jest dla mnie autentycznie ważne?”.
Sztuka mówienia „nie”
Potężną bronią przeciwko stresowi jest asertywność – czyli umiejętność mówienia „nie”. Nie zawsze postępujemy w zgodzie ze sobą – niejednokrotnie robimy coś, czego wcale robić nie chcemy, ale tego oczekuje od nas otoczenie. A my się na to zgadzamy, obawiając się odrzucenia. Błędne koło się zamyka – bierzemy na swoje barki coraz więcej zobowiązań, nie jesteśmy z tego powodu zadowoleni, ale brniemy w tym dalej. Ktoś mądry kiedyś powiedział, że najprostszym sposobem na unieszczęśliwienie siebie jest wieczne zadowalanie innych. Jeśli zatem coś się kłóci z naszymi przekonaniami i zasadami bądź po prostu czujemy się przeciążeni obowiązkami, nie bójmy się powiedzieć „nie”.
Unikanie porównań
Podatność na stres spada, gdy przestajemy porównywać się do innych ludzi i rezygnujemy z chęci udowadniania im swoich racji za wszelką cenę. W taki sposób postępują tylko ci, którzy mają obniżone poczucie własnej wartości, nie znają swoich mocnych stron i nie posiadają pasji. Opłaca się zatem zaakceptować siebie takim, jakim się jest, odnaleźć w sobie talenty i generalnie skierować uwagę na siebie. To zmienia sposób postrzegania ludzi i rzeczywistości – stajemy się do nich bardziej pozytywnie nastawieni, gdyż nie czujemy ciśnienia, że musimy im czegokolwiek dowodzić.
Cenne wskazówki
O czym jeszcze warto pamiętać, chcąc uporać się ze stresem?
- Prowadzenie zdrowego stylu życia, w skład którego wchodzi regularna aktywność fizyczna oraz zbilansowana dieta – nie na darmo mówi się, że w zdrowym ciele zdrowy duch.
- Zapanowanie nad własnym czasem – właściwa jego organizacja oraz skuteczne zarządzanie nim są w stanie zdziałać cuda.
- Umiejętność odpoczywania – mnóstwo osób nie potrafi efektywnie odpoczywać, a to uniemożliwia im naładowanie przysłowiowych baterii. Tę sztukę bezwzględnie trzeba opanować, znajdując każdego bez wyjątku dnia chwilę na wytchnienie i relaks.
- Przejęcie odpowiedzialności za własne życie – ludzie podatni na stres charakteryzują się m. in. tym, że winą za wszystko złe, co im się przytrafia, obarczają innych ludzi oraz czynniki zewnętrzne. Nie dostrzegają jej natomiast w sobie – uważają się za poszkodowanych, a postawa ofiary sprzyja podatności na stres. Naturalnie nie na wszystko mamy wpływ, ale musimy mieć świadomość tego, że mnóstwo rzeczy zależy wyłącznie od nas.
- Więcej uśmiechu, mniej złości – to prosta i skuteczna zasada, o której warto pamiętać na co dzień.
